Nika Autor i Rena Rädle & Vladan Jeremić

razgovor Između svjetova

18. 11. 2013. u 19:30

Galerija Miroslav Kraljević

sudjeluju: Nika Autor, Rena Rädle i Vladan Jeremić, umjetnici, Iva Marčetić, arhitektica i članica Mladih antifašistkinja Zagreba, Nikola Vukobratović, član uredništva hrvatskog izdanja Le Monde Diplomatiquea i [BLOK]

Razgovor Između svjetova popratni je program istoimene izložbe koja temi migracija u suvremenom ekonomsko-političkom trenutku prilazi s pozicije kritike proizvodnje i upotrebe slika, ali i korak u nastojanju da se pitanja koja izložba otvara prošire relevantnim doprinosima pozvanih izlagača. Uz umjetnike/ice i kustosice, u razgovoru sudjeluju stručnjaci koji će govoriti o razlozima i širim implikacijama migracija, kao što je pitanje prava na stan ili pitanje mobilnosti u umjetničkom polju, uvijek krećući od analize predstavljenih radova.

NIKA AUTOR

Razglednice

eksperimentalni film, 9’, 2010.

Snimke su preuzete iz arhiva RTV Slovenije, a predstavljaju kolekciju arhivskih dokumenata medijskog izvještavanja o temi migracija od 2001. do 2008. Zanimala me konstrukcija reprezentacije migranta koju producira dominantni diskurs, tj. institucija čiji je zadatak oblikovanje slika i mnijenja. Željela sam pokazati kako slika kao takva, određena načinom produkcije (montažom), implicira kriminalizaciju i viktimizaciju tražitelja azila, izbjeglica, migranata…. Snimke obrisa ljudi bez jasnog oblika i bez imena uspostavljaju diskurs koji te ljude ili viktimizira ili kriminalizira. Način snimanja stvara optiku pogleda RTV Slovenije koja reducira, segregira, diskriminira, ignorira i konstruira „drugog“.

Film je prvi dio filmskog para ‘Razglednice’ i ‘Izvještaj o stanju azilne politike u Republici Sloveniji od siječnja 2008. do kolovoza 2009’.

Impresije: K(raj)olikSlovenije

serija fotografija, 2011.

Fotografije su nastale na osnovu snimki iz video arhiva RTV Slovenije. Prikazuju slovenske krajolike snimljene termo osjetljivim kamerama, koje se upotrebljavaju za nadziranje teritorija. Na osnovu toplinske diferencijacije ove kamere unutar vizualnog oblikuju novu sliku živoga koje se predstavlja kao nedozvoljeno, kao nešto što remeti idealno mrtvilo krajolika. Nasilje koje je upisano u ono vidljivo očituje se u načinu produkcije ovih slika, u načinu montaže i prezentacije materijala u javnim glasilima. TV-vijesti, koje su prikazivale snimljeni materijal, u montaži su prekrivale, krpale i izravnale jaz koji je nastajao u reprezentaciji. Slike su na taj način postale izvor smetnji, koje treba odstraniti. Ljudski obrisi su za termo kameru smetnja, oni nagrđuju slovenski krajolik. Očistiti sliku od smetnji, očistiti „slovenski“ krajolik.

A što je zajedničko policijskoj fotografiji i Groharjevom ‘Proljeću’? Tema krajolika, koja je prevladavala kod slovenskih impresionista, je ulaskom u nacionalni kanon stekla auru nacionalnog slikarstva. „Preslikan“, krajolik Slovenije je postao „mentalna slika domovinskog pejzaža“, što je upravo i želja vrućeg objektiva koji izravnava sliku da bi ponovno mogao uprizoriti ‘Proljeće’.

Nika Autor djeluje u području suvremenih umjetničkih praksi. Predmet njezinog umjetničkog interesa je odnos umjetnika/ice i njegovog/njezinog neposrednog okoliša.

RENA RAEDLE & VLADAN JEREMIĆ

Stambeno pitanje

instalacija s video-radovima i crtežom, 2013.

Instalacija Stambeno pitanje prikazuje realnost u kojoj se nalaze Romi i drugi prekarni migrantski radnici kroz tri studije slučaja, u tri različita evropska grada, Beogradu, Helsinkiju i Rimu, a nastoji se kritički osvrnuti na problematiku akumulacije ostvarene putem razvlašćenja u neoliberalizmu i razotkriti veze tih procesa sa rasizmom.

Jedan od radova, integrisan u instalaciju, video Belvil jeste proizašao iz konkretne situacije protesta romskih porodica nakon njihovog prinudnog iseljenja i rušenja njihovih kuća od strane gradske vlasti, a zarad građevinskih aktivnosti vezanih za sportsku manifestaciju Univerzijada 2009. u Beogradu.

Nakon sličnog prinudnog raseljavanja i rušenja romskog naselja u Helsinkiju 2011., Rädle & Jeremić pozivaju aktiviste, političare i teoretičare na javnu raspravu o mogućnosti izgradnje trans-urbane mreže „hotela za prekarne radnike“ u evropskim gradovima, namenjene Romima i drugim prekarnim migrantskim radnicima, kao i o nizu predloga za ustanovljavanje jednoobraznih načela za lokalna stambena rešenja, koja bi postala stvarnost u Helsinkiju i drugdje u Evropi. Video Stambeni program donosi glavna načela u vezi date problematike.

Kako bi demaskirali modele tržišno orijentisane socijalne pomoći i komercijalizacije javnih usluga za evropsku prekarnu klasu, kojoj se osporava pravo na gradski život, Rädle & Jeremić ukazuju na perfidni sistem razvijen u gradu Rimu, gde su Romi smešteni u getoizirana kontejnerska naselja na koje motri obezbeđenje. Animacija Stambeno pitanje uklapa animirane crteže, mesta grada Rima i govor tri karaktera: starije žene koja je preživela koncentracioni logor u Nemačkoj i dva mlađa muška karaktera koja žive u savremenim getoiziranim naseljima u Rimu. Animacija naglašava kontinuitete evropske rasističke politike prema Romima, situirajući govore u poznato istorijsko okruženje grada ili mesta Rima, kao što su Casilina 700 i 900, sa kojih je porušeno naselje, a njihovi žitelji nedavno logorisani u kontejnere.

Rena Rädle & Vladan Jeremić su beogradski umetnici, kulturni i politički radnici koji izvode intervencije i rade instalacije kombinujući dokumentarne video-radove, foto-kolaže i crtež. Zajedno rade od 2002. godine. U žiži njihovog istraživanja nalaze se politička ekonomija grada i društvene borbe u kontekstu proizvodnje prostora grada. Njihovi projekti Under the Bridge, The Housing Agenda, O upotrebnoj vrednosti umetnosti, Belleville i Gazela podržavaju pokrete Roma i ostalih prekarnih radnika u Evropi sa ciljem učvršćivanja potencijala za transformaciju društva.